Wat met social media die onze energie vreten? — Ik vraag dus ik ben S2#4

Zjef Van Acker
7 min readDec 11, 2020

--

Zjef Van Acker Ik vraag dus ik ben social media wu xing

Wat was er eerst, de vraag of het antwoord?

In “ik vraag, dus ik ben” laat ik mijn nieuwsgierigheid los op interessante vragen aan mezelf en de wereld. Deze vragen gaan natuurlijk gepaard met verschillende gedachten en intuïties, de bouwstenen van antwoorden op die vragen. Zie jij missende bouwstenen? Of onderneem jij actie rond deze onderwerpen? Lees het artikel, beluister de podcast en ga met me in dialoog!

Vragen staat vrij, antwoorden ook!

Wat met social media die onze energie vreten?

Het voelt alsof je uit een droom komt. Je weet niet goed wat er juist gebeurd is, je weet niet wanneer het juist begonnen is, maar opeens kom je tot de realisatie dat je door onzin aan het scrollen bent op facebook of instagram…

Geen nood, je hoeft niet boos te zijn op jezelf, social media zijn gespecialiseerd in het hacken van jouw biologie en psychologie om jouw tijd en energie te stelen. Het is een harde realiteit, maar het is de realiteit.

Echter, wat als we social media terug zouden kunnen hacken? Wat als we social media nu net zouden kunnen gebruiken om ons eigen leven beter te maken?

Ik vraag dus ik ben social media
Een gezond partnerschap me social media? (Image by Gerd Altmann from Pixabay_

Laten we deze optie onderzoeken aan de hand van onze favoriete Chinese wijsheid: Wǔ Xíng, aka de 5 fases.

(Heb je geen idee wat Wǔ Xíng is, lees dan best eerst deel 1 “Hoe zit de wereld in elkaar?”. Deel 2 “Hoe zitten we zelf in elkaar?” en Deel 3 “Wat is onze impact op de wereld?” zullen je ook zeker helpen om het concept te begrijpen).

De Wǔ Xíng van social media

Als de 5 fases van Wǔ Xíng in balans zijn dan is er harmonie. Dan geeft elke fase evenveel energie als het krijgt. Een beetje zoals een gezonde “circle of life”.

Ik vraag dus ik ben Wu Xing
De individuele Wǔ Xíng, voor meer uitleg kan je hier klikken

Echter, het leven is nu eenmaal een verhaal van verandering en de harmonieuze balans van onze Wǔ Xíng wordt constant verstoord.

Internet en social media zijn zo’n veranderingen. Ze zijn ontstaan zijn vanuit de intentie om de wereld te verbinden en veel goeds te doen. En dat hebben ze ook gedaan want er zijn al enorm veel fantastische dingen uit social media voortgekomen. Van teruggevonden familieleden en vrienden tot sociale en culturele revoluties.

Natuurlijk hebben social media ook hun minder mooie kanten. Ze maken ons soms wel een beetje tot asociale eikels, ze zijn een voedingsbodem voor fake news en ze creëren bubbels die enkel onze eigen ideologieën bevestigen waardoor democratieën op hun grondvesten daveren (voor een uitgebreide en ietwat dramatische uitleg hierover kan je altijd the social dilemma bekijken).

De realiteit is echter dat het beest “Social Media” niet goed of kwaad is. Dat zou te simpel zijn.

Iedere leerling van Wǔ Xíng (en complexiteit) weet dat het zeer belangrijk is om een symptoom te onderscheiden van de oorzaak. Social media zijn niet de boosdoeners, ze zijn in zijn huidige vorm gewoon een kind van de Wǔ Xíng van de wereld.

Wie zijn ze? Wat doen ze? Wat drijft hen?

Onze huidige maatschappij heeft een kapitalistische én individualistische cultuur. Hierdoor hebben we een politiek die wetten creëert die goed zijn voor bedrijven die winst maken door geld te verdienen aan die individualiteit. En aangezien social media nu eenmaal extreem goed zijn in het maken van winst uit individualiteit, boomt deze industrie als geen ander.

Er wordt nu zelfs al artificiële intelligentie (AI) ingezet om zoveel mogelijk informatie over ons te verzamelen om ons te doorgronden en zo de beste manieren te vinden om onze aandacht te hacken.

Ik vraag dus ik ben social media
AI is nog niet zoals in de films, het ziet er eerder zo uit (Photo by Markus Spiske on Unsplash)

Het lijkt hier wel alsof er een ethische lijn overschreden wordt. Wanneer mensen andere mensen proberen te manipuleren is het een relatief eerlijke strijd aangezien er gestreden wordt met gelijkaardige wapens.

Maar is het verantwoord als we gehacked worden door een algoritme dat duizenden keren meer en duizenden keer sneller informatie kan verwerken dan de doorsnee mens, en tevens (nog) geen ethiek kent?

Spiegeltje Spiegeltje aan de wand…

Door hun AI-aangedreven motoren bombarderen social media zichzelf in onze persoonlijke Wǔ Xíng. Vrienden, familie, nieuws, trends,…iedereen en alles zitten op social media. Zonder social media bestaan we bijna niet.

Meer nog: we hebben onze smartphone overal mee en notificaties proberen ons zoveel mogelijk te lokken door ons constant dopamine-shots te geven.

Ik vraag dus ik ben social media
We hebben meer aandacht voor de foon dan voor onze medemens(Photo by camilo jimenez on Unsplash)

Als we een maximum-bandbreedte hebben voor onze persoonlijke Wǔ Xíng, dan doen de socialmedia-algoritmes er alles aan om er zoveel mogelijk van in te nemen.

Social media vreten dus enorm veel van onze tijd en energie omdat ze fenomenaal goed kunnen inspelen op onze persoonlijk cultuur, politiek, economie en omgeving.

Maar wat als we dat zien als iets “goed”? Wat als we het zien als iets dat net onze persoonlijke Wǔ Xíng blootlegt? Wat als we bewust omspringen met social media en ze bekijken als spiegels van wie we zijn. Spiegels van wat we belangrijk vinden en wat we effectief doen!

Dat opent namelijk heel wat mogelijkheden!

Ik vraag dus ik ben social media
Social media, de selfies van ons leven (Photo by AllGo — An App For Plus Size People on Unsplash)

Master of your own Wǔ Xíng

Onze persoonlijke Wǔ Xíng wordt gebombardeerd door slimme socialmedia-algoritmes, onze biologie wordt gehacked en onze cultuur, regels en persoonlijke economie worden onbewust veranderd. Onze ganse individuele Wǔ Xíng wordt aangepast door krachtige artificiële intelligentie!

Ik vraag dus ik ben social media wu xing
Social media bombarderen onze persoonlijke Wǔ Xíng

Als we dat al weten, dan kunnen we net die informatie gebruiken om social media te zien als spiegels waarmee we onze eigen Wǔ Xíng kunnen optimaliseren. En dat in drie stappen:

Stap 1: Het reframen onze persoonlijke cultuur. Wanneer supercomputers onze biologie hacken, dan kunnen we dat zien als een manier om onszelf beter te leren kennen. Wat is echt belangrijk voor ons? Aan wat willen we echt tijd spenderen? En weerspiegelen onze socialmediabubbels dat ook?

Stap 2: Het aanpassen van onze individuele regels. Zitten we te veel memes te bekijken op instagram? Spenderen we te veel tijd aan eindeloze discussies op facebook? Of gebruiken we social media om ons af te leiden van ons eigen leven en om “lege” momenten op te vullen? Als dat het geval is kunnen we enkele regels invoeren om dat aan banden te leggen. Enkele voorbeelden hiervan: (1) notificaties uitzetten, (2) een maximum aantal socialmedia-apps installeren, (3) geen-smartphone-in-de-kamer-policy, (4) alleen educatieve accounts volgen, (5) periodes zonder smartphone inlassen in onze dag/week/maand om te werken, te eten, te mediteren en/of te digital detoxen, (6) en ga zo maar door

Ik vraag dus ik ben social media meditatie
Hiervan kunnen we meer genieten zonder smartphone (Photo by Simon Migaj on Unsplash)

Stap 3: Het volgen van onze eigen regels en langzaam merken hoe we meer tijd spenderen aan wat echt belangrijk is voor ons. Het zal natuurlijk niet allemaal gemakkelijk en vanzelf gaan. Dus als het niet lukt om onze eigen regels te volgen omdat het er bijvoorbeeld al meteen teveel zijn, dan is het zeker goed om niet op te geven en stap per stap te gaan.

Met deze drie stappen kunnen we alvast starten om een gebalanceerd leven te leiden en gelukkig zijn. Als dat lukt gaan we merken dat die dopamine-shots van social media maar gewoon dopamine shots zijn. En dat er belangrijkere dingen in het leven zijn.

Ik vraag dus ik ben social media
(Photo by Jakob Owens on Unsplash)

De volgende keer dat je ontwaakt uit een nutteloze scroll-partij door facebook of instagram, weet dan dat het een goede spiegel is voor jezelf.

Ja, social media zijn gecreëerd vanuit een winstgedreven economie om zoveel mogelijk van onze aandacht en energie te bemachtigen. Maar als we onze eigen Wǔ Xíng in handen nemen, dan kunnen we social media net terug hacken. We kunnen ze dan gebruiken om ons leven beter te maken.

Als we dat allemaal massaal doen, dan zal dat zich sowieso vertalen naar de Wǔ Xíng van de wereld. Er zullen dan wetten komen die de kapitalistische social media wat aan banden leggen, en/of meer social media helpen creëren die inherent goed zijn voor ons leven.

En dan..

Dan zal alles goed en vredevol zijn…tot de volgende verandering op ons pad komt!

Auteur: Zjef Van Acker
Editor: Els de Graef

Verder in de reeks “Ik vraag dus ik ben”

Seizoen 2
#1: Hoe zit de wereld in elkaar? — Inleiding

#2: Hoe zitten we zelf in elkaar?
#3: Wat is onze impact op de wereld?
#4: Wat met social media die onze energie vreten?
#5 Wat is vrijheid?
#6 Hebben we nationalisme wel nog nodig?

More “I ask therefore I am”

Find all podcasts and articles — click here and dive into the archives.

Do you want to stay updated? — click here and subscribe to the newsletter!

I ask therefore I am logo

I ask therefore I am (IATIA) investigates the philosophies that are at the foundations of our civilisation, starting there IATIA builds solutions to complex problems.

Website
http://www.iaskthereforeiam.com

Instagram
https://www.instagram.com/i_ask_therefore_i_am/

Youtube-channel https://www.youtube.com/channel/UCL_oYg4uhQDjVzBJA9VF2OA

LinkedIN
https://www.linkedin.com/company/i-ask-therefore-i-am

Patreon
https://www.patreon.com/IaskthereforeIam

Spotify
https://open.spotify.com/show/5JBsxDWnv7xCz4xAaA7Ur3

--

--

Zjef Van Acker

Writer, podcast-host & applied philosopher. Manifesting ideas and strategies for a global ecosystem society!