Is nationalisme een oplossing voor onze huidige problemen? — Ik vraag Dus ik ben S2#6
Filosofie is het fundament waarop we onze realiteit bouwen.
In “ik vraag Dus ik ben” ga ik op zoek naar de onderliggende filosofieën van mens en maatschappij. Deze probeer ik te doorgronden en samen met mijn gedachten en intuïties zoek ik naar verbeteringen van wat bestaat.
Zie jij mogelijke tekortkomingen in mijn gedachtengangen, of heb jij een andere perspectief? Laat het gewoon weten!
Vragen staat vrij, antwoorden ook!
—
Om inspiratie te krijgen voor een nieuw stuk moet je je als schrijver soms bezighouden met dingen die je liever niet doet. Onlangs mengde ik me dan ook in een discussie over immigratie in een extreemrechtse Facebook-groep.
Echter, In deze discussie nam ik niet de traditionele anti-extreem rechtse houding aan van “je bent niet ethisch”, “je bent een egoïst”, “je bent een nazi”,…
Neen, in dit gesprek ging ik pragmatisch en oplossingsgericht te werk. Ik liet even al mijn humanistische en ethische dogma’s vallen en wilde oprecht weten hoe zij, vanuit hun nationalistisch idealisme, bepaalde problemen te lijf zouden gaan.
Ik kreeg mooie antwoorden. Maar hoe meer vragen ik stelde, hoe meer mensen zich uit de discussie begonnen te verwijderen. Tot op een bepaald moment zelfs de meest hardcore Vlaams nationalist geen antwoord meer kon bedenken op mijn welgemeende spervuur van vragen.
Voordat ik deze discussie was ingegaan, had ik nog het gevoel dat nationalisme zijn plaats had in de maatschappij. Maar nadien vroeg ik me toch af: Is nationalisme wel nog van deze tijd? Is dit soort idealisme niet gewoon tijdverspilling in de zoektocht naar oplossingen voor onze lokale en wereldse problemen?
Het fundamentele probleem van nationalisme
Uit mijn gesprek met de extreemrechtse sympathisanten op Facebook kwam heel snel naar boven dat we de meeste problemen makkelijk konden oplossen: (1) door ons land af te sluiten voor buitenlanders en (2) door alle migranten en alle kinderen van migranten terug te sturen naar hun land van herkomst.
Niet oordelend over het ethische aspect van deze oplossing, had ik gewoon verschillende pragmatische vragen. De vraag waarop ik uiteindelijk geen antwoord kreeg was: “En wat dan met mensen waarvan de ouders uit twee verschillende landen komen? Mogen die blijven of moeten die een eigen land stichten? En waar zou dat land dan zijn? En zelfs als ze hier mogen blijven…moeten zij dan gans hun leven een minderwaardigheidscomplex hebben omdat ze geen volbloed Vlaming zijn?”
Er is gewoon geen ethisch antwoord op die vraag.
Ik ben het grootste deel van mijn leven een dromer geweest die vanuit zijn eigen dogma’s de ideale wereld wilde creëren. Dus ik begrijp de Vlaams nationalisten wel als ze vanuit hun overtuigingen het volmaakte land willen verwezenlijken. Echter, ondertussen heb ik geleerd dat er teveel onbekende variabelen zijn om met zekerheid te weten of die ideale toekomstige wereld wel effectief mogelijk is. En er zijn ook te veel onbekende variabelen om te weten of die ideale wereld effectief wel zo ideaal zou werken. Er zijn namelijk altijd wel dingen dat we niet weten of voorzien hebben.
Daarom heb ik geleerd dat het verstandiger is om vanuit de huidige realiteit te vertrekken. En ja, we kunnen mikken op een meer ideale wereld, maar dan zonder dat we ons vasthouden aan die volmaakte uitkomst. Want in het mikken op die utopie kom je soms informatie tegen die aantoont dat die utopie…eigenlijk helemaal niet mogelijk is.
En volgens mij is dat vandaag het probleem met nationalisme.
De realiteit van vandaag is dat we overal ter wereld al enorm vermengd zijn. We kijken niet meer op van een Chinees in New York, een Turk in Gent of een Indiër in Kenya. Laat staan dat we opkijken van mensen die verschillende rassen in hun genetische opmaak hebben.
En niet alleen onze genen zijn vermengd. Radio, tv en internet hebben ook gezorgd voor een enorme vermenging van cultuur. Franse films, Italiaanse mode en Amerikaans muziek zijn onze levens binnengeslopen, evenals Indische Yoga, Chinese Acupunctuur en zoveel andere gebruiken uit alle delen van de wereld.
Als nationalist kon je misschien nog een case maken zo’n 80 jaar geleden, wanneer we veel minder verbonden en verspreid waren. Echter…anno 2021 kan je niet meer spreken van een duidelijk afgescheiden Belgische genenpoel, of een duidelijk afgescheiden Belgische of Vlaamse cultuur.
En zelfs al zouden we daarnaar willen terugkeren, we kunnen het niet doen zonder mensenrechten te schenden. Dus waarom zouden we er ons dan nog in godsnaam mee bezighouden?
Ik wil natuurlijk niet opperen dat we bepaalde gebruiken en tradities zomaar overboord moeten gooien. Integendeel, sommige dingen werken goed, zijn leuk en moeten we echt in ere houden.
Waar ik wel voor opper is dat we naar een cultuur evolueren die als basis kan dienen voor een gezonde organisatie van de maatschappij. Een politieke en economische organisatie die ons in staat stelt lokale en globale problemen efficiënt en eerlijk op te lossen.
En eigenlijk zijn we daar in België al een 200 jaar actief mee aan het experimenteren. Door een Germaanse en een Romaanse cultuur te combineren in één land, zijn we van in het begin verplicht geweest om een niet-nationalistische organisatie te hebben. Maar we moeten het niet onder stoelen of banken steken: Dat is nooit gemakkelijk geweest, mede omdat nationalisme stokken in de wielen blijft steken door het debat op een identitair niveau te houden.
Dus in plaats van ons teveel bezig te houden met nationalisme, is het beter om actief te zoeken naar nieuwe samenwerkingsmodellen.
Kunnen we voor samenwerking onze socio-culturele achtergrond losmaken van onze politieke en economische keuzes, zonder dat we die socio-culturele achtergrond verloochenen? En kunnen we hiervoor inspiratie halen uit instituties zoals de Europese Unie en de Verenigde Naties? Of is er nog een ander idee waar we mee kunnen werken?
Auteur: Zjef Van Acker
Editor: Els de Graef
Ps: Dankuwel Christophe Noeli. Deze fantastische mens is mecenas geworden van Ik vraag dus ik ben. Deze mens is niet alleen fenomenaal omdat hij deze reeks steunt, maar ook omdat hij de bezieler is van Bees&You! Je kan bij hem terecht voor alles in en rond bijen, van honing tot workshops!
Verder in de reeks “Ik vraag dus ik ben”
Seizoen 2
#1: Hoe zit de wereld in elkaar? — Inleiding
#2: Hoe zitten we zelf in elkaar?
#3: Wat is onze impact op de wereld?
#4: Wat met social media die onze energie vreten?
#5 Wat is vrijheid?
#6 Hebben we nationalisme wel nog nodig?
More “I ask therefore I am”
Find all podcasts and articles — click here and dive into the archives.
Do you want to stay updated? — click here and subscribe to the newsletter!
I ask therefore I am (IATIA) investigates the philosophies that are at the foundations of our civilisation, starting there IATIA builds solutions to complex problems.
Website
http://www.iaskthereforeiam.com
Instagram
https://www.instagram.com/i_ask_therefore_i_am/
Youtube-channel https://www.youtube.com/channel/UCL_oYg4uhQDjVzBJA9VF2OA
LinkedIN
https://www.linkedin.com/company/i-ask-therefore-i-am
