Ik vraag dus ik ben #9 — Waarom krijgen we geen geld voor ons afval?

Zjef Van Acker
7 min readSep 9, 2020

--

Zjef Van Acker Ik vraag dus ik ben waarom krijgen we nog geen geld voor ons afval?

Wat was er eerst, de vraag of het antwoord?

In “ik vraag, dus ik ben” laat ik mijn nieuwsgierigheid los op interessante vragen aan mezelf en de wereld. Met deze vragen komen natuurlijk ook gedachten en intuïties, de bouwstenen van antwoorden op de vragen. Zie jij missende bouwstenen? Of onderneem jij actie rond deze onderwerpen? Lees het artikel, beluister de podcast en geef jouw mening over het onderwerp in de comments.

Vragen staat vrij, antwoorden ook!

Waarom krijgen we geen geld voor ons afval?

We zijn het gewend om vuilniszakken te kopen, deze vol te stoppen met afval, en dankbaar te zijn dat de vuilnisophalers deze wekelijks komen halen. Maar — dit is eigenlijk niet hoe een gezonde economie zou moeten werken.

Betalen om je afval te laten ophalen is een indicatie dat onze economie zijn volle potentieel nog niet heeft bereikt. Want zoals een gezond natuurlijk ecosysteem geen afval heeft, heeft een gezond economisch systeem dat ook niet.

En neen — hiervoor hoeven we geen nieuw economisch systeem te ontwikkelen. Integendeel. We moeten ons huidig economisch systeem net meer gaan ondersteunen en beschermen tegen de oneerlijke concurrentie waarvan het slachtoffer is.

Aan het eind van dit artikel zal je even verbaasd zijn als ik, en zeggen: “Ja, eigenlijk, waarom krijgen wij geen geld voor ons afval?”.

Dit heeft veel waarde (Photo by Markus Spiske from Pexels)

Afval is een grondstof

Het idee voor dit artikel ontstond vorige week, na het gesprek met Radu Mircea Giurgiu over high tech ecosystemen. In dat gesprek zeg ik opeens: “In een natuurlijk ecosysteem word je beloond met leven als je afval hergebruikt”.

Die uitspraak was geheel de inspiratie van het moment, maar de waarheid in die quote is enorm baanbrekend. Het toont aan dat een volledig circulaire economie een veel beter economisch systeem is dan dat wat we nu hebben. Als een economie alle grondstoffen hergebruikt, dan is er veel meer “leven” in een maatschappij. Dat betekent dat er veel meer bedrijven zijn, veel meer productie en dat er veel meer waarde gecreëerd wordt door en voor veel meer mensen. Met andere woorden: Een volledig circulaire economie is de huidige economie die zijn volle potentieel bereikt!

De vraag die zich hierdoor natuurlijk stelt is: Waarom bereiken we dat volle potentieel niet?

Image by Gerd Altmann from Pixabay

Oneerlijke concurrentie

Er bestaat eigenlijk al een heel oud systeem waarbij we betaald worden voor ons afval: Statiegeld. Je koopt een je product in een verpakking en betaalt voor zowel het product als de verpakking. Nadat je het product hebt gebruikt om je leven beter te maken, kan je de verpakking terug verkopen. En tadaah: geen afval!

Echter, dit systeem kan haast niet op tegen de oneerlijke concurrentie van… de natuur. Jawel, de natuur is een spelbreker voor onze economie. De natuur is namelijk de ultieme vrijgevige moeder. Ze geeft alles weg, gratis en voor niets. De natuur is rijk aan grondstoffen waar ze miljoenen en miljarden jaren voor heeft gespaard, en ze geeft die gewoon weg zonder er iets voor terug te vragen. Hierdoor is het maken van nieuwe verpakkingen goedkoper dan het hergebruiken van bestaande verpakkingen.

Hierzo, gratis geld, met dank aan de natuur (Image by Peggy und Marco Lachmann-Anke from Pixabay)

Door alles gratis weg te geven gaat de natuur dus oneerlijke concurrentie aan met de bedrijven die “afval” kunnen verwerken en opwaarderen tot nieuwe producten. Deze bedrijven zijn daarom economisch niet succesvol, of zelfs niet levensvatbaar. Dat is de reden dat een systeem zoals statiegeld niet alomtegenwoordig is en zelfs een beetje lijkt te verdwijnen.

De vrijgevigheid van de natuur is dus de oorzaak van onze nog-niet-circulaire en optimale economie. Onze economie is het ultieme rijkeluiskindje dat veel te veel verwend wordt door zijn mama, waardoor hij ondermaats presteert in het echte leven.

We zullen ons dus moeten beschermen tegen de vrijgevigheid van Moeder Natuur. Anders gaan we nooit een sterke en gezonde economie krijgen, en gaan we nooit geld krijgen voor ons afval!

Dit is hoe de natuur eigenlijk in de economie zou moeten staan (Image by Nattanan Kanchanaprat from Pixabay)

Red de economie!

Hoe kunnen we onze economie beschermen tegen de goedheid van Moeder Natuur? Ik zie twee dingen die we kunnen doen.

Eén: Wij verlaten onze ‘moeder’, de Aarde, en trekken de ruimte in en proberen daar te overleven. Zo leren we wat de echte economische waarde is van wat Moeder Natuur ons gratis geeft.

Twee: Moeder Natuur kan zelf geen geld vragen voor haar grondstoffen, dus doen we het voor haar. We voeren grondstof-belasting in die afhankelijk is van de hernieuwbaarheid van die grondstof. Zuurstof ontstaat redelijk snel als je een boom plant, maar andere grondstoffen zoals olie hebben minimum 60 miljoen jaar nodig om zich te hernieuwen. Dan zal de prijs logischerwijs ook zo’n 60 miljoen keer moeten stijgen.

Door die prijs te verhogen, wordt het recycleren van verpakkingen eindelijk economisch rendabel. En zullen we dus ook geld krijgen om ons afval bij te houden en te verkopen.

Image by OpenClipart-Vectors from Pixabay

Het reddingsplan

Hier is alvast een stappenplan: zo kunnen we gemakkelijk de transitie realiseren naar dit nieuwe, optimale economisch systeem!

  1. We berekenen hoeveel jaar nodig is om de volledige transitie te maken.
  2. We delen mee dat er binnen x aantal jaar belastingen worden ingevoerd op het ontginnen van grondstoffen uit de natuur (vooral lokaal), of op producten die gemaakt zijn met grondstoffen uit de natuur (vooral internationaal).
  3. Voor die periode van x aantal jaren, wordt er steun ingevoerd. Middelen en subsidies worden uitgereikt aan bestaande bedrijven en nieuwe projecten die oplossingen zoeken om afval te hergebruiken en te recycleren. Van plastic tot olie tot radioactief materiaal.
  4. In het laatste stuk van die x aantal jaren (wanneer er nog oneerlijke concurrentie is van moeder natuur die alles gratis weg geeft), zal er grootschalige steun zijn voor het levensvatbaar houden van nieuwe circulaire projecten. Zo kunnen ze getest worden en opschalen. We bestrijden dus tijdelijk oneerlijke concurrentie met oneerlijke concurrentie
  5. De belasting op het ontginnen van grondstoffen wordt ingevoerd en de oneerlijke concurrentie verdwijnt. De subsidies om de circulaire projecten te helpen vallen ook weg.
  6. Het geïnde geld van de nieuwe belastingen wordt gebruikt om hernieuwbare grondstoffen te creëren voor de natuur! Van bomen planten voor zuurstof tot moerassen aanleggen om binnen 60 miljoen jaar olie te hebben (waarschijnlijk zal dat laatste niet gebeuren aangezien we wel snellere manieren gaan bedenken om dat te regelen).

En tadaaah, vanaf nu genieten we allemaal van hoe we geld krijgen voor het sorteren van afval. En nog beter, vanaf nu genieten we ook van onze economie, die sterker en productiever is dan ooit!

Deel dit stappenplan met zoveel mogelijk lokale en nationale politiekers! Tag ze, mail ze, spreek ze aan,… en vraag ze: “Waarom krijgen we nog geen geld voor ons afval?”

Auteur: Zjef Van Acker
Editor: Els De Graef

Image by Shirley Hirst from Pixabay

Vond je dit interessant en wil je dat we meer en betere vragen stellen. En wil je dat we samen een groter publiek bereiken met de antwoorden? Dan kan je vanaf nu patron worden via www.patreon.com/zjefvanacker

Als mecenas neem je deel aan deze podcast en artikelen, Je kan bijvoorbeeld onderwerpen voorstellen voor de artikelen, of experts waarvan je vind dat ik er moet tegen gaan praten. Daarnaast ontvang je natuurlijk ook mijn eeuwige dankbaarheid!

Verder in de reeks “Ik vraag dus ik ben”

Seizoen 1 Artikels:

#12 — Wat is het potentieel van België?
#11 — Wie heeft de macht?
#10 — Wat is de ideale job?
#9 — Waarom krijgen we geen geld voor ons afval?
#8.2 — Waarom mogen we maar op één partij stemmen?
#8.1 — Waarom hebben we eigenlijk een regering nodig?
#8.0 — Wat is er zo moeilijk aan de Belgische politiek?
#7 — Wat doen we als blijkt dat we echt met teveel zijn?
#6.1 — Vlees eten is ethisch wanneer…
#6 — Wanneer is het “ethisch” om vlees te eten?
#5 — Hebben veganisten ongelijk?
#4 — Van waar komt onze drang naar macht?
#3 — Kunnen we racisme eigenlijk wel oplossen?
#2.1 — Waarom boeren we niet zelf?
#2 — Waarom disrespecteren we onze boeren?
#1 — Waarom laten we zoveel auto’s toe in de stad?

More “I ask therefore I am”

Find all podcasts and articles — click here and dive into the archives.

Do you want to stay updated? — click here and subscribe to the newsletter!

I ask therefore I am logo

I ask therefore I am (IATIA) investigates the philosophies that are at the foundations of our civilisation, starting there IATIA builds solutions to complex problems.

Website
http://www.iaskthereforeiam.com

Instagram
https://www.instagram.com/i_ask_therefore_i_am/

Youtube-channel https://www.youtube.com/channel/UCL_oYg4uhQDjVzBJA9VF2OA

LinkedIN
https://www.linkedin.com/company/i-ask-therefore-i-am

Patreon
https://www.patreon.com/IaskthereforeIam

Spotify
https://open.spotify.com/show/5JBsxDWnv7xCz4xAaA7Ur3

--

--

Zjef Van Acker

Writer, podcast-host & applied philosopher. Manifesting ideas and strategies for a global ecosystem society!