Ik vraag dus ik ben #3 — Kunnen we racisme eigenlijk wel oplossen?
—
Wat was er eerst, de vraag of de gedachte?
In “ik vraag, dus ik ben” laat ik mijn nieuwsgierigheid los op interessante vragen aan mezelf en de wereld. Met deze vragen komen natuurlijk ook gedachten en intuïties, de bouwstenen van antwoorden op de vragen. Zie jij missende bouwstenen? Of onderneem jij actie rond deze onderwerpen? Laat het weten!
Vragen staat vrij, antwoorden ook!
—
Racisme staat weer hoog op de agenda. Goed! Want Racisme beperkt de racist, de benadeelde en de maatschappij in z’n geheel. Ik ben ervan overtuigd dat we zonder de negatieve effecten van racisme al lang op de Mars stonden en klimaatopwarming geen probleem meer zou zijn.
Echter, ik heb heel wat materiaal over psychologie en het menselijk lichaam gelezen en opgezocht (eg1), en toen ik al die informatie naast elkaar begon te leggen, stelde zich de vraag: Kunnen we racisme eigenlijk wel oplossen?
Plato had een theorie dat er van alles een perfecte vorm bestaat: een perfecte cirkel, een een perfecte berg, een perfecte mens, een perfecte vriendschap, een perfecte opvoeding,…
Echter, volgens de laatste wetenschappelijke bevindingen, doet ons brein daar helemaal niet aan mee. Ons brein is niet geboren met het idee van de perfecte vormen van alles, zelfs niet met voorgeprogrammeerde emoties. Ons brein maakt concepten in ons hoofd van alle voorbeelden die het ooit al is tegengekomen. Alle cirkels die we ooit gezien hebben, vormen het concept “cirkel”. Alle bergen die we ooit al hebben aanschouwd, vormen het concept “berg”. En zo werkt het met alles: van mensen tot vriendschap tot maatschappelijke modellen.
Bob Ross had het volledig juist toen hij zei: “This is your mountain, create your own world right here on the canvas”
Dus laten we effe dieper ingaan op het concept “berg”. Dit concept bestaat uit duizenden voorbeelden van bergen die we al ooit gezien hebben in ons leven. Elke visuele voorstelling van een berg wordt gebruikt door ons brein, met alle bijbehorende informatie: van de hoogte en kleur van die berg, tot de gevoelens die we hadden toen we die berg zagen. Binnen het concept “berg” kunnen we dan natuurlijk nog verschillende concepten onderscheiden. Zo is in ons hoofd een “Berg in de Alpen” hoogstwaarschijnlijk zeer verschillend van een “Berg in Schotland”.
En nu komt het meest interessante van allemaal: Sommige mensen vinden dat de bergen in de Alpen veel mooier zijn dan de bergen in Schotland.
Waarom?
Om dit te begrijpen moeten we kijken naar alle voorbeelden van alle bergen en de emoties die erbij horen. Misschien waren die mensen ooit in Schotland en hield het niet op met regenen. Of misschien hadden ze gewoon de beste tijd van hun leven toen ze op reis waren in de Franse Alpen? Of misschien vinden ze Highlander en Braveheart gewoon stomme films. Of misschien is het gewoon omdat 99% van de bergen die ze ooit zagen in hun leven veel meer lijken op die van de Franse Alpen, waardoor de bergen in Schotland gewoon rare bergen zijn.
En er zijn natuurlijk ook genoeg mensen die de bergen in Schotland meer appreciëren dan die in de Alpen.
Wat betekent dit dan voor racisme?
Mensen onderscheiden op vlak van huidskleur is een manier voor ons brein om informatie uit de omgeving te verwerken. Het concept “mens” wordt zo onderverdeeld in “witte mens”, “zwarte mens”, “bruine mens”,… En al die concepten hebben onnoemelijk veel bijbehorende informatie: Over geografie, cultuur, lichaamsbouw,…en natuurlijk: de emoties die ze in in ons lichaam losweken. En in die laatste ligt de oorzaak positief/negatief racisme, evenals van institutioneel, cultureel en onbewust racisme.
Dus als ik de vraag stel “Kunnen we eigenlijk ooit racisme oplossen?”, dan vraag ik me af of we ooit met z’n allen de informatie in ons hoofd zo kunnen beïnvloeden, dat de concepten en emoties die opgeroepen worden bij een witte mens, dezelfde zijn als die bij een bruine mens?
Met andere woorden: Kunnen we ooit de concepten van “Berg in de Alpen” en “Berg in Schotland” dezelfde maken?
En de 2e vraag die daaruit volgt is dan natuurlijk: Willen we dat wel? Willen we wel dat we alles en iedereen over dezelfde kam scheren? Want dan kan cultuur ook verdwijnen. (zie eg6)
En de 3e en misschien wel bevrijdende vraag wordt dan: Of wordt racisme gewoon een manier voor ons om ons brein, lichaam en emoties beter te leren begrijpen?
Extra gedachten (eg’s)
Eg1: Ik heb al veel gelezen over psychologie en emoties, van Happiness hypothesis en Social, tot een handboek van Evolutionary Psychology. Het onderwerp fascineert me mateloos. Wie echter de grootste indruk op me heeft gemaakt, is Professor Lisa Feldman Barrett, die ik leerde kennen dankzij een podcast over Artificiële Intelligentie (AI). In die podcast-episode proberen AI-onderzoekers te achterhalen wat het menselijk brein nu het menselijk brein maakt, en hoe ze met die kennis een artificieel brein zouden kunnen bouwen. Na die podcast , zocht ik Lisa’s TedX talk op, en daarna heb ik gewoon meteen haar boek gekocht: How emotions are made! Het lijkt allemaal logisch wat ze zegt, maar het is een fundamenteel andere theorie rond het mens-zijn.
Eg2: Je hoeft niet alle boeken te lezen over psychologie en het brein. Ik raad volgende twee video’s van “What I’ve learned” aan. In die video’s worden wetenschappelijke concepten enorm goed uitgelegd. Where emotions come from (een geschiedenis van die uitleg rond emoties, geüpdatet met het laatste onderzoek en werk van lisa Feldman). Emotions are negotiable (Hoe kan je de informatie uit de eerste video toepassen om je eigen leven beter te maken).
Eg 3: Een interessante vervolgvraag is dan: Wat is creativiteit? Wat als we iets compleet nieuws uitvinden waarvan we nog nooit een voorbeeld gezien hebben. Wie was de eerste die een vlieghaven bedacht? En hoe heeft die persoon dat bedacht? Of een auto, aka een paardloze koets? Is creativiteit dan een combinatie van voorgaande concepten die gewoon nog niet gecombineerd waren, of is creativiteit de creatie van iets nieuws? Ook dit is een vraag waar AI-onderzoekers hun hoofd over breken.
Eg4: Toch fantastisch hoe het onderzoek naar artificieel leven het onderzoek naar het menselijk leven vooruit stuwt.
Eg5: Racisme op zichzelf is een ook concept dat door verschillende mensen anders wordt ingevuld Zo is racisme voor één persoon het bewust racisme dat door en door slecht is. Voor de ander bestaat racisme in meerdere lagen: bewust, onbewust, cultureel en institutioneel. Het laatste concept is veel complexer dan het eerste en veel moeilijker te begrijpen, laat staan dat het op te lossen is. Dus als je ooit een discussie aangaat met iemand, match dan zeker eerst de concepten die jullie beiden hebben over racisme.
Eg6: Een mogelijk toekomstbeeld is dat er overal in de wereld een gelijke mix van alle huidskleuren zou ontstaan: een multi huidskleur-samenleving. Hierdoor zullen concepten over huidskleur weinig tot niet van elkaar verschillen. Weg Racisme? Of gaan we dan als mensen andere manieren vinden om ons van elkaar te kunnen onderscheiden? We hebben nu eenmaal een nood aan concepten, een groeps-identiteit en onze individuele identiteit.
Auteur: Zjef Van Acker
Chief Editor: Els de Graef
Verder in de reeks “Ik vraag dus ik ben”
Seizoen 1 Artikels:
#12 — Wat is het potentieel van België?
#11 — Wie heeft de macht?
#10 — Wat is de ideale job?
#9 — Waarom krijgen we geen geld voor ons afval?
#8.2 — Waarom mogen we maar op één partij stemmen?
#8.1 — Waarom hebben we eigenlijk een regering nodig?
#8.0 — Wat is er zo moeilijk aan de Belgische politiek?
#7 — Wat doen we als blijkt dat we echt met teveel zijn?
#6.1 — Vlees eten is ethisch wanneer…
#6 — Wanneer is het “ethisch” om vlees te eten?
#5 — Hebben veganisten ongelijk?
#4 — Van waar komt onze drang naar macht?
#3 — Kunnen we racisme eigenlijk wel oplossen?
#2.1 — Waarom boeren we niet zelf?
#2 — Waarom disrespecteren we onze boeren?
#1 — Waarom laten we zoveel auto’s toe in de stad?
More “I ask therefore I am”
Find all podcasts and articles — click here and dive into the archives.
Do you want to stay updated? — click here and subscribe to the newsletter!
I ask therefore I am (IATIA) investigates the philosophies that are at the foundations of our civilisation, starting there IATIA builds solutions to complex problems.
Website
http://www.iaskthereforeiam.com
Instagram
https://www.instagram.com/i_ask_therefore_i_am/
Youtube-channel https://www.youtube.com/channel/UCL_oYg4uhQDjVzBJA9VF2OA
LinkedIN
https://www.linkedin.com/company/i-ask-therefore-i-am
